KİTABIN KONUSU:
Açığa alınmış felsefe öğretmeni bir adamın, geçmişteki yaşadıkları acı günlerini unutmak adına, aniden yaşadığı ülkeyi terk edip Türkiye’ye gelmesi, Ankara’da yeni bir hayat arayışı içinde bulunması,
o sırada tanıştığı insanların onun hayatına farklı türden müdahale etmeleri ve gelişen bazı olaylar sonucu Türkiye’den sınırdışı edilmesi, romanın genel hatlarıyla hikâyesini oluşturuyor.
KİTABIN ÖZETİ:
Birinci bölümde; arkasında ağlayan bir eş bırakan ve yaşadığı şehri aniden terk eden ve Ankara’ya gelen bir İranlı Türk’ün yaşadığı karanlık kasvetli geçmişinin gölge düşürdüğü şimdisinin onu bilinmez bir geleceğe sürüklediği anlatılmıştır. Bu bölümün kahramanı, Hazar Zenganlı.
İkinci bölümde; on beş yıldır Türkiye’de yaşayan ve Türkiyeli bir kadınla evli olan, İran asıllı bir Türk avukatın, doğup büyüdüğü memleketinde gençken yaşadığı aşk hikâyesi anlatılmıştır. Bu bölümün kahramanı, Ata Ümidvar.
Üçüncü bölümde; Ankara Kızılay’da Hazar ve Ata’nın buluşması, aralarında geçen diyalog ve yaşanan olaylar, Ata’nın dilinden anlatılmıştır.
Dördüncü bölümde; Hazar’ın, BMMYK (Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği) Ofisine sığınma talebinde bulunduğu sırada yaşadıkları ve Öngörüşmede yaptığı savunma konuşmaları anlatılmıştır. Bu bölümün kahramanı, Hazar Zenganlı.
Beşinci bölümde; Ankara Emniyet Müdürlüğü’nde istihbarat şefi olan Aslan Bey’in Emniyet Müdürlüğünde avukat olan Mehmet Ali’yle buluşması ve Hazar hakkında konuşmaları ve ardından Aslan Bey’in BMMYK avukatı ve Ata’yla buluşması ve aralarında geçen diyalog ve onun üzerine gelişen olaylar, Aslan Bey’in dilinden anlatılmıştır.
Altıncı ve son bölümdeyse; Ata’nın iyi niyet çalışmaları sonucunda, İran’a geri gönderilmek üzere Emniyet Nezarethanesinde tutulan Hazar’ın BMMYK tarafından sığınma talebi kabul edildiği ve Hazar’ın Amerika’ya uçması; Hazar’ın dilinden anlatılmıştır.
Özet:
Hazar, Açığa alınmış felsefe öğretmenidir. Eşi Aysan, Zengan Üniversitesi rektörlüğünde kayıt şefidir. Öğretmenlik kariyeri sona erdikten sonra davranışları gittikçe agresifleşmiştir. Geçmişiyle yüzleşmek istiyordu ama hayatta tam olarak ne yapmak istediğini bilmiyordu. Hazar, bir daha dönmemek üzere evini terk eder.
Ata Ümidvar, Ankara’da bir avukattır ve aslen Tebrizlidir. Eşiyse Türkiyeli ve Ankara Üniversitesi DTC Fakültesinde öğretim görevlisidir. Bir arkadaşının ricasıyla Hazar’la buluşur. Buluşma sırasında aralarında siyaset, din ve tarih üzerine diyalogları olur.
Aslan Bey Emniyet Müdürlüğünde istihbarat şefidir ve çocukluğu Afyon Esirgeme Yurdunda geçmiştir. Ardından Kuleli Askeri Lisede eğitimine devam etmiş ve mezun olmuştur. Vatansever ve dürüst bir insandır. Hazar’a yardım etmek istiyor ve bu doğrultuda bir plan hazırlıyor. Hazar’ın İran ajanı diye hapse atılmasını planlar. Ardından Ata devreye girerek BMMYK ofisini harekete geçirir. Böylelikle Hazar’ın sığınmacılığı onaylanmış olur ve ilk uçakla Amerika’ya uçar.
ANAFİKRİ:
İran ve Türkiye’de yaşanan dini ve etnik sorunların temelinde, Doğu’nun yaşadığı tarihsel çelişki bulunmaktadır. Doğu toplumları olarak sevgiyi öğrenemedik. Çünkü onun yerine üstün olmayı öğrenmiştik. Üstün olmak için yaşadık. Üstün olmak için yarıştık. Doğu toplumlarını birbirine düşüren, birbirinden koparan bu çelişkidir. Doğu ülkesi konumunda olan Türkiye ve İran başlık farkıyla aynı kaderi paylaşıyorlar. Düşünmek sadece savunmak değildir, bazen sadece anlayabilmektir.
‘Yaşamak bazen bir başkası olmaktır, kendini başkalarının yerine koyup, başka hissetmektir.’
Irene Cao
KİTAPTAKİ ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Hazar: İslami Devrim karşıtı, tanrı tanımaz ve pasif-agresif bir kişilik,
Aysan: Hazar’ın eşidir ve ona âşıktır. Kariyer sahibi, hayatında ne istediğini bilen ve ailesine önem veren bir kişilik.
Avukat Ata: Birleşmiş Milletler Sığınmacılar Yüksek Komiserliğine sığınan insanların avukatlığını üstlenen kişidir. Kendisi İslami Devrim muhalifi, gerçekçi ve en önemlisi hayatta ne istediği bilen kariyer sahibi bir kişilik.
Mehmet Ali: Baba lakaplı Emniyet avukatlarından. Milliyetçi, muhafazakâr ve önyargıları fazla olan ve bu doğrultuda Hazar’a karşı bir negatif tavır takınan bir kişilik.
Komiser Aslan Bey: Emniyet Müdürlüğü’nde Komiser. Yurtsever, Atatürkçü ve günümüz Türkiye’siyle ilgili endişeleri olan bir kişilik.
Bu durumda yüzeysel yorumlarla İslami düşüncenin devlet kademesinde meşru olmadığını ve eğreti durduğunu sanmak bir aldatmacadır.
